HPV – ο ιός φάντασμα: Δεν είναι μόνο τα κονδυλώματα
Η αθόρυβη επιδημία και τι πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες.
Ασφαλώς, έχετε ακούσει για διάφορους ιούς. Μιλάμε για τους μικρότερους σε μέγεθος μολυσματικούς παράγοντες στη φύση.
Μια μεγάλη κατηγορία ιών, που μολύνουν τον άνθρωπο και μπορεί να του προκαλέσουν θηλώματα, είναι οι HPV (Human Papilloma Viruses), όπως αναφέρονται διεθνώς (ιοί των ανθρωπίνων θηλωμάτων).
Πώς μεταδίδονται οι HPV;
Γενικά, οι HPV μεταδίδονται εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο με την τριβή του δέρματος και των βλεννογόνων.
Και τι μπορεί να προκαλέσουν;
Στην ερώτηση αυτή, η απάντηση είναι δύσκολη, επειδή υπάρχουν ιδιαιτερότητες… Ανάλογα με τον τύπο του ιού μπορεί να προκληθούν διαφορετικές αλλοιώσεις, αλλά και ο ίδιος τύπος ιού, εάν μολύνει διαφορετικά άτομα, δεν είναι σίγουρο, ότι θα προκαλέσει το ίδιο αποτέλεσμα…
Η πραγματικότητα, είναι, ότι οι HPV, συνήθως, δεν προκαλούν τίποτα. Γιατί; … Απλά, δεν τους επιτρέπει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Όμως, εάν η άμυνά μας είναι πεσμένη, τότε ο ιός αρχίζει να προκαλεί φλεγμονή στα κύτταρά μας.
Και πώς θα εκδηλωθεί αυτή η φλεγμονή;
Συνήθως, η φλεγμονή υπάρχει μόνο σε επίπεδο κυττάρων και δεν φαίνεται με γυμνό μάτι. Παραμένει, όπως λέμε, υποκλινική, δηλαδή δεν μπορεί κανείς να τη δει στην απλή κλινική ιατρική εξέταση. Από αυτή την άποψη, οι HPV είναι επικίνδυνοι γιατί, ούτε ο ασθενής γνωρίζει ότι έχει μολυνθεί, ούτε ο γιατρός το βλέπει σε μια απλή εξέταση.
Σε λίγες περιπτώσεις υπάρχουν ορατές αλλοιώσεις, όπως τα οξυτενή κονδυλώματα. Επομένως, εάν κάποιος έρθει σε επαφή με μολυσμένο άτομο, μπορεί να προκληθεί φλεγμονή, μπορεί και όχι (ανάλογα με την ευαισθησία που έχει το αμυντικό του σύστημα).
Αν αρχίσει μια φλεγμονή στα κύτταρα και έχουμε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, μέσα σε λίγους μήνες ο οργανισμός θα καταστείλει τη φλεγμονή, χωρίς καν να πάρουμε είδηση, ότι μολυνθήκαμε. Αν όμως το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν μπορέσει να καταστείλει τη φλεγμονή από τους HPV, τότε θα έχουμε αλλοιώσεις.
Τι αλλοιώσεις μπορεί να προκαλέσουν οι HPV;
Ανάλογα με τον τύπο του ιού μπορεί να προκύψουν κλινικές αλλοιώσεις, δηλαδή εμφανείς, ορατές με γυμνό μάτι, όπως τα οξυτενή κονδυλώματα. Όμως, το συνηθέστερο είναι να συμβεί αυτό που αναφέρθηκε ήδη, δηλαδή να προκύψουν αλλοιώσεις, που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι.
Αυτό αφορά, κυρίως, στον τράχηλο της μήτρας. Οι αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας δεν είναι ορατές παρά μόνο με ειδικές μεγεθύνσεις (κολποσκόπιο, μικροσκόπιο).
Οι αλλοιώσεις αυτές έχουν πολύ μεγάλη σημασία για την υγεία των γυναικών, επειδή ο τράχηλος της μήτρας είναι το πιο ευάλωτο όργανο σε καρκινογένεση από τους ογκογόνους HPV.
Ο λόγος είναι ο εξής: εάν οι αλλοιώσεις αυτές έχουν προκληθεί από HPV υψηλού κινδύνου και το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί να τις εξαφανίσει, ίσως εξελιχθούν σε καρκίνο.
Μια μόλυνση με διαφορετικά πρόσωπα απο ιό-φάντασμα
Ας δούμε κάποια στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη συχνότητα της μόλυνσης και τις επιπτώσεις της στον πληθυσμό.
Η μόλυνση από τους HPV μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικά πρόσωπα.
Οι Αμερικανίδες, σε ποσοστό 1%, θα εκδηλώσουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους οξυτενή κονδυλώματα. Πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν, ότι σήμερα η συχνότητα των οξυτενών κονδυλωμάτων έχει αυξητικές τάσεις (αφορά έως και 3% του πληθυσμού σε χώρες του Δυτικού κόσμου).
Οι γυναίκες, που έχουν εμφανίσει στο παρελθόν οξυτενή κονδυλώματα, είναι συνήθως οι μόνες που γνωρίζουν σίγουρα, ότι έχουν κολλήσει HPV.
Στις υπόλοιπες κατηγορίες γυναικών, που φαίνονται στην πυραμίδα, δεν υπάρχουν εμφανείς αλλοιώσεις. Μόνο εάν κάνει κανείς ειδικές εξετάσεις μπορεί να ανιχνευτεί ο ιός ή να εντοπιστούν οι αλλοιώσεις, που μπορεί να έχουν προκληθεί.
Συχνές απορίες που αφορούν τον ιό HPV
Μπορεί λοιπόν κάποιος να κόλλησε HPV και να μη το γνωρίζει;
Βέβαια. Αυτό είναι πολύ πιθανό. Σε ποσοστό 4% των Αμερικανίδων, που θα υποβληθούν σε κολποσκόπηση, βρίσκονται αλλοιώσεις από HPV, χωρίς οι ίδιες να το γνωρίζουν. Σε γυναίκες, που δεν έχουν βρεθεί αλλοιώσεις ούτε στην κολποσκόπηση, θα ανιχνευτεί το DNA από HPV, σε ποσοστό 10% των εξετασμένων.
Μπορεί δηλαδή να υπάρχει HPV και να μη φαίνεται ακόμη και στην κολποσκόπηση;
Σωστά. Στις γυναίκες αυτές είτε η μόλυνση είναι πρόσφατη και δεν έχουν εκδηλωθεί ακόμη αλλοιώσεις είτε πρόκειται για υποτροπή.
Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο, οι αλλοιώσεις να μην είναι εμφανείς στην κολποσκόπηση (να βρίσκονται π.χ. μέσα στον ενδοτραχηλικό σωλήνα) ή να διαφύγουν της προσοχής του γιατρού (η κολποσκόπηση είναι υποκειμενική εξέταση – η αξιοπιστία της εξαρτάται και από την εμπειρία του γιατρού).
Σε ποσοστό 60% των γυναικών είναι αρνητική, ακόμη και η εξέταση για ανίχνευση του DNA των HPV στον τράχηλο της μήτρας, όμως ανευρίσκονται αντισώματα εναντίον των HPV στο αίμα αυτών των γυναικών.
Αυτό σημαίνει, ότι μολύνθηκαν κάποτε από τον ιό. Δημιουργήθηκε προφανώς κάποια φλεγμονή. Εμφανίστηκαν αλλοιώσεις, τις οποίες κατέστειλε το ανοσοποιητικό σύστημα και εξαφανίστηκαν μόνες τους. Τώρα πλέον δεν ανευρίσκονται αλλοιώσεις, αλλά ούτε και ο HPV ανιχνεύεται.
Δεν μπορώ να ξέρω αν έχω μολυνθεί και από ποιον HPV;
Όχι πάντοτε. Αυτές οι ειδικές εξετάσεις αντισωμάτων στο αίμα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην καθημερινή ιατρική πράξη. Οι HPV είναι διαφορετικοί από τους περισσότερους ιούς που γνωρίζουμε.
Εισέρχονται στο δέρμα ή στους βλεννογόνους μας και προκαλούν τοπικές φλεγμονές. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα τους καταπολεμά κυρίως με μηχανισμούς τοπικής εμβέλειας (ανοσία κυτταρικού τύπου).
Δεν παράγονται υψηλά επίπεδα αντισωμάτων στο αίμα. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο δεν μπορούμε να μετρήσουμε εύκολα αυτά τα αντισώματα και να αποφανθούμε αν έχουμε ενεργό λοίμωξη τώρα ή είχαμε παλιά.
Δεν μπορώ να ξέρω αν έχω μολυνθεί και από ποιον HPV;
Όχι πάντοτε. Αυτές οι ειδικές εξετάσεις αντισωμάτων στο αίμα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην καθημερινή ιατρική πράξη. Οι HPV είναι διαφορετικοί από τους περισσότερους ιούς που γνωρίζουμε.
Εισέρχονται στο δέρμα ή στους βλεννογόνους μας και προκαλούν τοπικές φλεγμονές. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα τους καταπολεμά κυρίως με μηχανισμούς τοπικής εμβέλειας (ανοσία κυτταρικού τύπου).
Δεν παράγονται υψηλά επίπεδα αντισωμάτων στο αίμα. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο δεν μπορούμε να μετρήσουμε εύκολα αυτά τα αντισώματα και να αποφανθούμε αν έχουμε ενεργό λοίμωξη τώρα ή είχαμε παλιά.
Μια φορά κολλάει κάποιος HPV και τον έχει για πάντα;
Μιλήσαμε πριν για τις δυσκολίες που υπάρχουν, ώστε να αποκλείσουμε αν κάποια γυναίκα έχει ή δεν έχει μολυνθεί. Εάν βρούμε τη φλεγμονή και ανιχνεύσουμε τον ιό, τότε είμαστε σίγουροι «ότι έχει κολλήσει».
Εάν όμως δεν βρούμε το DNA του HPV, δεν μπορούμε να βεβαιώσουμε, ότι δεν υπήρξε μόλυνση. Υπάρχει πάντοτε και το αναπάντητο ερώτημα «αν ο HPV παραμένει επάνω μας εφ’ όρου ζωής ή όχι».
Θεωρείται βέβαιο, ότι ο οργανισμός μας μπορεί να καταστείλει τη φλεγμονή, αλλά δεν «ξεφορτώνεται» τον ιό τόσο γρήγορα…
Μετά την καταστολή της φλεγμονής από τον οργανισμό μας, ο HPV παραμένει στα κύτταρα της βασικής μεμβράνης και πολλαπλασιάζεται παράλληλα με τις κυτταρικές διαιρέσεις.
Καταστέλλεται σε τοπικό επίπεδο (ανοσία κυτταρικού τύπου), αλλά το κεντρικό σύστημα του ανοσοποιητικού (παραγωγή αντισωμάτων – ανοσία χυμικού τύπου) δεν «βλέπει τον ιό». Μπορεί σε κάποια φάση, ο HPV να καταφέρει, ξεγελώντας την τοπική κυτταρική ανοσία, να ξαναφουντώσει και να προκαλέσει φλεγμονή στα κύτταρα.
Αυτό το βλέπουμε σε περιπτώσεις γυναικών, που δεν έχουν τα τελευταία χρόνια σεξουαλικές επαφές και όμως εμφανίζουν υποτροπές της λοίμωξης.
Είναι πιο συχνό φαινόμενο, στις γυναίκες στις οποίες χορηγούνται για πολύ καιρό φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό (κορτιζόνη, ανοσοκατασταλτικά).
Τα εμβόλια για συγκεκριμένους τύπους HPV, δημιουργούν ικανοποιητικά επίπεδα αντισωμάτων στο αίμα, υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων από αυτά που προκαλούνται από την φυσική λοίμωξη. Για το λόγο αυτό είναι πολύ επιτυχή στην πρόληψη της μόλυνσης από συγκεκριμένους HPV.
Με τους HPV όλα είναι θέμα ισορροπίας, αφενός μεταξύ ανοσοποιητικού – ογκοκατασταλτικών μηχανισμών του ανθρώπινου οργανισμού, αφετέρου δε του τύπου του ιού.
Τρόποι μετάδοσης γεννητικών HPV
Απαιτείται άμεση επαφή με δέρμα ή με βλεννογόνο, των αλλοιώσεων από HPV, για να μεταφερθεί ο ιός. Η απλή όμως μεταφορά του ιού από άτομο σε άτομο δεν είναι συνήθως ικανή να δημιουργήσει φλεγμονή.
Πρέπει να υπάρξει τριβή και να προκύψουν μικροτραυματισμοί για να εισχωρήσει ο ιός στο επιθήλιο. Γι’ αυτό, η σεξουαλική επαφή (κολπική ή πρωκτική) αποτελεί τον ευκολότερο τρόπο μετάδοσης για τους HPV.
Άλλοι τύποι σεξουαλικής επαφής (τριβή των γεννητικών οργάνων με το χέρι ή μεταξύ τους, στοματο-γεννητική επαφή) είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε φλεγμονή. Εφόσον υπάρχουν αμυχές στο επιθήλιο και το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργήσει καλά, θεωρούνται όμως σπανιότεροι τρόποι μετάδοσης.
Ειναι πιο πιθανο να κολλησετε hpv απο:
-κολπικη σεξουαλικη επαφη χωρις προφυλακτικο
-πρωκτικη σεξουαλικη επαφη χωρις προφυλακτικο
Υπαρχει μικροτερη πιθανοτητα να κολλησετε:
-με κολπικη η πρωκτικη επαφη με προφυλακτικο.
– στοματογεννητικη επαφη.
– εντονη τριβη της γεννητικης χωρας με γεννητικα οργανα, μολυσμενα αντικειμενα (sex toys) η δαχτυλα.
Έχετε πολυ μικρη πιθανοτητα να κολλησετε: -απο κοινη χρηση πετσετων.
Δεν προκειται να κολλησετε hpv: -απο το καθισμα μιας τουαλετας -απο πομολα, χειρολαβες, βρυσες κ.Λπ-απο ενα κατοικιδιο ζωο.
Τι κινδυνο εχω να μολυνθω μετα απο σεξουαλικη επαφη;
Ο ακριβής κίνδυνος δεν είναι γνωστός, υπολογίζεται, όμως, σε ορισμένες μελέτες, να κυμαίνεται στο 60-65%. Εάν δηλαδή κάποιος έχει αλλοιώσεις φλεγμονής από HPV και αναζητήσουμε το DNA του ιού στις σεξουαλικούς του συντρόφους, με πολύ ευαίσθητες μεθόδους, όπως η PCR, θα βρούμε ότι έχει μολυνθεί ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από αυτές. Η χρήση προφυλακτικού περιορίζει τον κίνδυνο μετάδοσης κατά 70%.
Πώς εξηγείται η ανεύρεση αλλοιώσεων, σε σημεία όπου δεν υπάρχει τριβή με τη σεξουαλική επαφή;
Σε άτομα με κονδυλώματα, εμφανίζονται συχνά αλλοιώσεις και σε άλλα σημεία, όπως στο εφήβαιο, στις μηροβουβωνικές πτυχές και αλλού.
Πολλές φορές με το ξύρισμα αυτών των περιοχών ή τη διαδικασία αποτρίχωσης δημιουργούνται μικροτραυματισμοί. Που δίνουν στους HPV την ευκαιρία να εισέλθουν και να μολύνουν τη βασική στιβάδα του επιθηλίου.
Επίσης, η τριβή μιας περιοχής (όπως π.χ. του πρωκτού) με μολυσμένα δάχτυλα – νύχια, μπορεί να γίνει η αιτία δημιουργίας αλλοιώσεων (στη συγκεκριμένη περίπτωση χωρίς να υπάρχει στην πραγματικότητα πρωκτική επαφή).
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες που έχουν σεξουαλικές επαφές με γυναίκες:
Υπάρχουν βιβλιογραφικά δεδομένα που υποστηρίζουν, ότι εάν μια γυναίκα έχει αλλοιώσεις από HPV μπορεί να μεταδώσει τον ιό στη σύντροφό της (τριβή, στοματογεννητική επαφή). Το ερώτημα είναι εάν υπάρχει κίνδυνος για τον τράχηλο της μήτρας και επομένως εάν συνιστάται στις συγκεκριμένες γυναίκες να γίνεται προληπτικός έλεγχος με τεστ Παπανικολάου κ.λπ.
Οι στατιστικές δείχνουν, ότι συνήθως οι γυναίκες αυτές είχαν στο παρελθόν ή έχουν συγχρόνως και κολπικές επαφές με άντρες ή χρησιμοποιούν σεξουαλικές συσκευές. Για τους λόγους αυτούς, πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους και εκείνος να κρίνει, εάν βρίσκονται σε κίνδυνο και πρέπει να ελέγχονται.
Υπάρχει κίνδυνος να μολυνθεί το μωρό μου;
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση θηλωμάτων στο λάρυγγα του νεογνού. Η υποτροπιάζουσα νεογνική θηλωμάτωση, όπως λέγεται. Είναι πολύ επικίνδυνη για τη ζωή του νεογνού.Εφόσον υπάρχουν κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις στην έγκυο, κατά τη διέλευση του εμβρύου από τον κολπικό σωλήνα, στον τοκετό.Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα μόλυνσής του από HPV.
Όμως, η πιθανότητα εμφάνισής της είναι πολύ μικρή και γι’ αυτό δεν συνιστάται να γίνεται κατά κανόνα καισαρική τομή στις περιπτώσεις αυτές.
Ιδιαίτερα στις γυναίκες στις οποίες οι αλλοιώσεις έχουν υποχωρήσει πριν από εξάμηνο και πλέον, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θεωρείται απίθανο.
Τι γνωρίζουμε για τα εμβόλια;
Τον Ιούνιο του 2006, εγκρίθηκε από την επιτροπή τροφίμων και φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA). Το πρώτο εμβόλιο για προφύλαξη από συγκεκριμένους τύπους HPV, με το εμπορικό όνομα Gardasil.
Το εμβόλιο κατασκευάστηκε από την εταιρεία Merck και το Σεπτέμβριο του 2006 πήρε έγκριση για κυκλοφορία στην Ευρώπη. Στη χώρα μας, κυκλοφορεί από τον Ιανουάριο του 2007. Το εμβόλιο προφυλάσσει από τη μόλυνση από τους HPV: 6, 11, 16, 18.
Από επιδημιολογικές μελέτες σε διεθνή κλίμακα, είναι γνωστό, ότι ο HPV που ανευρίσκεται συχνότερα σε καρκίνους τραχήλου μήτρας είναι ο 16.
Δεύτερος σε συχνότητα είναι ο HPV-18. Θεωρείται, ότι οι δύο μαζί ευθύνονται για το 70% των καρκίνων τραχήλου μήτρας διεθνώς, δηλαδή, περίπου για τις 350.000 από τις 500.000 καρκίνων τραχήλου μήτρας που ανευρίσκονται ετησίως σε όλο τον πλανήτη.
Όλοι οι άλλοι τύποι μαζί, από τους HPV υψηλού κινδύνου, ευθύνονται για το υπόλοιπο 30% των καρκίνων τραχήλου μήτας. Για τους ανωτέρω λόγους θεωρήθηκε σκόπιμη η παρασκευή εμβολίων για τους HPV 16 και 18.
Ένα δεύτερο εμβόλιο, με το εμπορικό όνομα Cervarix, παρασκευάστηκε από την εταιρεία Glaxo-Smith-Kline και προφυλάσσει από τους HPV 16 και 18. Το εμβόλιο αυτό κυκλοφορεί από το 2008.
Το Gardasil προσφέρει προφύλαξη και για τους HPV 6 και 11, οι οποίοι, όπως αναφέρθηκε, ευθύνονται για ποσοστό 90% των περιπτώσεων οξυτενών κονδυλωμάτων.
Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι μεν καλοήθη, αλλά είναι συχνά (τουλάχιστον 1-3 στα 100 σεξουαλικώς ενεργά άτομα θα εμφανίσει μέχρι την ηλικία των 50 ετών οξυτενή κονδυλώματα.) Και αποτελούν σημαντική αιτία νοσηρότητας με οικονομικά και ψυχολογικά επακόλουθα.
Γίνονται προσπάθειες από ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη και την Αμερική, για τη δημιουργία και άλλων εμβολίων.Με σκοπό αφενός τη μείωση του κόστους των προληπτικών εμβολιασμών και αφετέρου την κάλυψη από περισσότερους HPV (πολυδύναμα εμβόλια).
Πόσο διαρκεί η προφύλαξη που παρέχει το εμβόλιο;
Δεν γνωρίζουμε ακριβώς, αφού η μέχρι τώρα παρακολούθηση των εμβολιασθέντων ατόμων στις μελέτες που έγιναν είναι 7-10 έτη. Λέγεται ότι μπορεί να χρειαστεί μια αναμνηστική δόση σε 10-15 έτη.
Πώς χορηγείται το εμβόλιο;
Και τα δύο εμβόλια χορηγούνται σε 3 δόσεις, που γίνονται εντός εξαμήνου.
Γιατί αρχικά εγκρίθηκε η χορήγηση του εμβολίου, από την επιτροπή FDA στις ΗΠΑ, μόνο για κορίτσια 9-26 ετών;
Επειδή η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είχε μελετηθεί αρχικά μόνο για τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Αργότερα, επεκτάθηκαν οι ενδείξεις. Πρέπει, όμως, να γνωρίζει κανείς, ότι πρόκειται για προληπτικά εμβόλια και η κάλυψη που προσφέρουν είναι ιδανική πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών.
Πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια;
Δεν έχουν παρατηρηθεί, στις μελέτες που ανακοίνωσαν πρόσφατα και οι δύο εταιρείες, σοβαρές παρενέργειες. Φαίνεται, ότι οι παρενέργειες δεν διαφέρουν από αυτές των άλλων εμβολίων που είναι σε χρήση.
Οι πιο συνηθισμένες είναι ελαφρά πυρετική κίνηση, πονοκέφαλος και τοπικός ερεθισμός στην περιοχή της ένεσης. Η εμπειρία από τα δύο εμβόλια είναι πλέον μεγάλη (έχουν χορηγηθεί πολλά εκατομμύρια δόσεις)
2.Πόσοι τύποι του ιού HPV υπάρχουν;
Υπάρχουν πάνω από 200 τύποι ,εκ των οποίων περίπου οι 14 είναι υψηλού κινδύνου, με μεγάλη πιθανότητα για ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή του πρωκτού. Αυτοί οι τύποι ονομάζονται και ογκογόνα στελέχη. Αντίθετα, υπάρχουν και τύποι χαμηλού και ενδιάμεσου κινδύνου, που προκαλούν ήπιες βλάβες.
3.Τι είναι τα οξυτενή κονδυλώματα;
Προκαλούνται από συγκεκριμένα στελέχη HPV και πρόκειται για εμφανείς αλλοιώσεις που μπορούν να ψηλαφιστούν καθώς προεξέχουν από το δέρμα. Συγκεκριμένα, μπορεί να εντοπιστούν στο περίνεο, το εφήβαιο, το αιδοίο, και την περιπρωκτική περιοχή.
4.Πώς γίνεται η διάγνωση του HPV;
Η διάγνωση γίνεται με το τεστ παπ και με το hpv dna test, το οποίο εντοπίζει τυχόν αλλοιώσεις που αν δεν αντιμετωπισθούν κατάλληλα, μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.
5.Ποιες οι επιπλοκές του HPV;
- Προκαρκινικές βλάβες του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου ,του αιδοίου και του πρωκτού
- Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και του πρωκτού
- Προκαρκινικές βλάβες στοματικής κοιλότητας και λάρυγγα
- Οξυτενή κονδυλώματα